24.04.2019
Promovisana Knjiga „Solunski front očima savremenika - dnevnik i fotografije ratnog slikara Dragoljuba Pavlovića”
Knjiga „Solunski front očima savremenika - dnevnik i fotografije ratnog slikara Dragoljuba Pavlovića”, danas je promovisana u beogradskom Domu Vojske Srbije.Centralni deo izdanja, autorke Dragane Lazarević Ilić, istoričara i muzejskog savetnika - dnevnik, vođen od 1895. do 1919. godine, ima izuzetnu dokumentarističku vrednost jer potiče iz pera jednog od naših najvećih ratnih slikara i fotografa, koji je sve vreme bio uz Vrhovnu komandu srpske vojske u ratovima 1912–1918. godine. Na promociji su govorili dr Radmila Radić, naučni savetnik iz Instituta za noviju istoriju Srbije, dr Milić Milićević, naučni saradnik iz Istorijskog instituta Beograd, pukovnik dr Miljan Milkić, naučni saradnik u Institutu za strategijska istraživanja i autorka.
Govoreći uopšteno o umetničkom prikazu ratova, dr Milić Milićević se osvrnuo na spoj fotografije i istorijske istine, da bi utvrdio da je uvek aktuelno pitanje - koliko je fotografija racionalna i koliko uspeva da se približi istorijskoj istini. On je govorio i o prvim ratnim fotografima kao i o statusu i karaktestikama te profesije kroz istoriju ratovanja.Dr Radmila Radić, naučni savetnik u Institutu za noviju istoriju Srbije, predstavila je studiju i istakla njenu dokumentarnu vrednost, kao i metod koji je autorka primenjivala u svom radu. Ona je predstavila celine koje sačinjavaju studiju, a govorila je i o biografiji Dragoljuba Pavlovića, za koga je rekla da je bio veoma svestran umetnik.
– Vrednost fotografije kao istorijskog dokumenta predmet je polemike istoričara, ali mogli bismo zaključiti da je prihvatljiva, ali uz ozbiljnu kritičku analizu - rekla je ona i dodala da izdanja, kao što je „Solunski front očima savremenika - dnevnik i fotografije ratnog slikara Dragoljuba Pavlovića” - omogućuju da se vredni istorijski izvori sačuvaju od zaborava.
Pukovnik Dr Miljan Milkić, naučni saradnik u Institutu za strategijska istraživanja, podvukao je veliki značaj sećanja učesnika rata za istorijsku nauku i dodao da je reč o istorijskim događajima koji su presudno oblikovali sadašnjost ali i našu budućnost. Govoreći o značaju tradicije za jedan narod, podsetio je i da je nizom manifestacija i izdanja, u prethodnom periodu, obeležen veliki jubilej - vek od završetka Prvog svetskog rata.
– Početkom Prvog svetskog rata Srbija je imala oko 40 slikara, da bi se taj broj smanjivao zbog raseljavanja, ali moglo bi se reći da su Krf i Solunski front - centri srpskog slikarstva u periodu od 1914. do 1918. godine - rekao je pukovnik Milkić i dodao da je srpska vojska, prema njegovom istraživanju, jedina u Evropi tog vremena imala titulu ratni slikar.
Autorka studije, Dragana Lazarević Ilić predstavila je to delo zanimljivom prezentacijom, tokom koje se osvrnula i na motivaciju koja je dovela do publikovanja Fonda Dragoljuba Pavlovića.Prema njenim rečima krenulo je od prve izložbe 2004. godine, koja je bila veoma uspešna, i kao takva, gostovala na više kontinenata a da je sve vreme postojala ideja i da se dnevnik objavi, što se kasnije i dogodilo. Autorka je predstavila Dragoljuba Pavlovića, koji je imao sedmoro dece, osvrćući se i na njegov odnos sa ocem, episkopom Jakovom - Inokentijem Pavlovićem.
– Dnevnik Dragoljuba Pavlovića obuhvata veoma širok hronološki period, od 1895. do 1919. godine, a mi u dnevnicima inače, uvek tražimo ono što nema u drugim izvorima. Ovaj je posebno dragocen, jer je veoma taksativan, bez emocija - istakla je ona i dodala da je posebno zanimljivije njegov uvodni deo.
Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije omogućilo je publikovanje ove monografske studije krajem 2018. godine, a izdavač je Narodni muzej Valjevo. Knjiga je štampana na srpskom i engleskom jeziku.
FOTO GALERIJA
