22.03.2022
Promocija izdanja Medija centra „Odbrana” u Kući Kralja Petra Prvog Kraljevina Srba Hrvata i Slovenaca i Grčka 1919 – 1924.
U velelepnom istorijskom zdanju Kuće Kralja Petra na Senjaku, užoj stručnoj javnosti predstavljena je knjiga ”Kraljevina Srba Hrvata i Slovenaca i Grčka 1919 - 1924, Od srpsko grčkih ka jugoslovensko grčkim odnosima”, dr Aleksandre M. Pećinar, istoričara.Novo izdanje Medija centra „Odbranaˮ, koje je svojom tematikom simbolično povezano sa istorijatom prostora u kome je promocija održana, predstavili su prof. dr Duško Lopandić, bivši ambasador pri stalnoj misiji u Evropskoj Uniji i Miodrag Savić, pukovnik u penziji.
Tema knjige zasnovane na originalnim arhivskim izvorima grčke provenijencije, koji su po prvi put predstvljeni našoj javnosti, odvija se u hronološkim okvirima međuratnog perioda između 1919. i 1924. godine. Taj period karakterišu „diplomatske borbe za granice uslovljene vojnim faktorom”.
Knjiga govori o tranzitnom vremenu, uslovljenom razaranjem uticajnih carstava, naknadnom rekonstrukcijom Evrope, Balkana i Srednjeg istoka, te ponovnim formiranjem granica i sfera uticaja.
U navedenom kontekstu autor je ispitao skoro istovremene procesa stvaranja i jačanja pozicije Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca naspram svog južnog suseda Grčke, uzroke maloazijske ekspedicije i grčkog angažmana u njoj, kao dela ukupne britanske spoljnopolitičke koncepcije u međuratnom periodu, ali i nastanak ruske emigracije i ulogu boljševičkog faktora u redefinisanju pozicije velikih sila na navedenim prostorima.
Naročita pažnja posvećena je analizi sprege diplomatskih procesa i komponente vojne moći koja se pojavljuje kao nezaobilazan preduslov za formiranje tadašnje geopolitičke stvarnosti Balkana, Istočnog Meditera
na i Bliskog istoka.Nakon nadahnutog uvoda, pukovnik u penziji Miodrag Savić predstavio je govornike publici u kojoj su bili predstavnici Medija centra „Odbrana“, Srpske pravoslavne crkve, zvanice kulturnog i javnog života Beograda i Srbije.
Ambasador Lopandić predstavio je knjigu, a pored iscrpnog uvida u sadržaj i najznačajnije procese koji su u njoj analizirani, posebno je ukazao na značaj analize geopolitičkog diksursa i načina pristupa temi tradicionalno prijateljskih odnosa Srbije i Grčke. U svom konciznom izlaganju ukazao je na važnost proučavanja originalnog arhivskog materijala koji otvara mogućnost novih spoznaja o, samo naoko, dobro poznatim diplomatskim i vojnim odnosima dve zemlje.
Autor knjige, dr Aleksandra M. Pećinar je, govoreći o svom radu na knjizi posvećenoj odnosima Kraljevine SHS i Grčke, posebno naglasila savremeni kontekst obrađenih tema ukazujući na činjenicu da su Evropa i Bliski istok danas, kao regioni koji su dugo bili područja suprotstavljenih religija, ideologija, nacionalizama i ambicija - ponovo suočeni sa istorijskim izazovima. Kao i da je period mirne evolucije međunarodnih odnosa nakon hladnog rata okončan, te da je veoma teško predvideti buduća scenarija i u skladu sa njima razvoj događaja na globalnoj pozornici. Ukazala je na činjenicu da usled sve većih tenzija među vodećim geopolitičkim akterima u igri narastajućeg sukoba između Istoka i Zapada - Balkan ponovo dobija na značaju.
Posebno je analizirana upotreba termina „tradicionalno srpsko-grčko prijateljstvo”, jer su Srbija i Grčka, tokom čitave istorije svojih odnosa bile u stanju da održavaju bliske odnose čak i u vremenima u kojima su, zbog međunarodnih uslova, bile deo širih saveza, predvođenih velikim suprostavljenim silama.
Završavajući svoje izlaganje dr Pećinar je navela: „Dok se danas svet suočava sa najvećom preraspodelom sfera uticaja od vremena hladnog rata, Srbija i Grčka su zapečatile svoj prirodni istorijski savez, potpisujući Zajedničku deklaraciju o strateškom partnerstvu (11. decembra 2019. u Atini), koja daje osnovu ne samo međusobnim, već i širim interesima Balkana i Jugoistočne Evrope, dokazujući tako da nam istorija može ponuditi korisne analogije.
