18.06.2024

Predavanje o uzrocima i posledicaama „ Korunaškog procesa"



U Svečanoj sali Doma Vojske Srbije sinoć je održano predavanje „80 godina Kordunaškog procesa - uzroci i posledice".
 
Reč je o događaju koji je, kako se moglo čuti, na svojevrstan način odredio sudbinu Srba u Hrvatskoj, o montiranom sudskom postupku,  na kome su, zbog optužbi za veleizdaju, na smrt osuđena petorica Srba partizana, a njih sedmorica na gubitak građanskih i političkih prava.

Veoma posećenom skupu, čiji je cilj bio da na najbolji način predstavi istorijske i društvene okolnosti tog vremena, prisustvovali su i potomci Ilije Žegarca i Marka Mrkića, žrtava Kordunaškog procesa, kao i predstavnici zavičajnih, prognaničkih i boračkih udruženja..
Predavanje u organizaciji Saveza Srba iz regiona otvorio je predsednik te patriotske organzacije i narodni poslanik Miodrag Linta, koji je istakao da su dva povoda zbog kojih je skup organizovan.
Prvi je obeležavanje osam decenija od događaja „čuvenog po zlu“, montiranog sudskog postupka, u kome su petorica uglednih Srba partizana, Krajišnika.. osuđeni na smrt. To su Željko Korać, Ilija Žegarac, Marko Mrkić, Ljubo Vujučić i Milan Momčilović, dok je još sedmoro ljudi osuđeno na dugogodišnje zatvorske kazne i gubitak građanskih prava.  Drugi povod je da predstavimo stoti broj časopisa „Srpsko kolo“, rekao je Linta uz podsećanje da je reč o jedinstvenom listu na medijskom prostoru Srbije jer izlazi na ćirilici i ijekavskom narečju.

Na skupu u beogradskom Domu Vojske čulo se da je do Kordunaškog procesa dovela činjenica da je narod tog kraja uvideo da su ogromne žrtve koje su Srbi dali na Kordunu i u partizanskoj borbi nesrazmerne u odnosu na vlast koja se u „Zavnohovskoj Hrvatskoj“ formirala. Javno su zahtevali veći udeo Srba u novoj vlasti, kao i njihovu autonomiju u budućoj Hrvatskoj, jer su u novoj vlasti sve ključne pozicije zauzimaju kadrovi hrvatske nacionalnosti koji su Narodnooslobodilačkom pokretu prilazili od 1943. godine, svesni da NDH gubi rat.
O toj temi, koja decenijama intrigira javnost, govorio je i Čedomir Višnjić, urednik Srpskog kulturnog društva „Prosvjeta” Zagreb, koji se već tri decenije bavi Kordunaškim procesom.

Istakao je da o njegovim okolnostima nije moglo biti reči pre 1990. godine, jer je tema bila praktično zabranjena, te da su detalji procesa predsta
vljeni u istoimenoj knjizi koja otvara mnoga pitanja vezana za položaj Srba u Hrvatskoj.
Višnjić je svedočio i o rizicima kroz koje je prolazio tokom istraživanja, kao i o značaju razgovora s preživelim učesnicima događaja, „grešnicima nečiste savesti, koji su sa suzama slušali detalje montiranog sudskog postupka“.

O zanimljivoj temi govorio je i dr Momčilo Diklić, penzionisani istraživač iz Instituta za evropske studije, čija je naučna pažnja bila naročito usmerena na „Srpsko pitanje od 1941. do 1950. godine“, čemu je posvećena i njegova doktorska disertacija.

Diklićevo izlaganje osvetlilo je vreme neposredno po završetku Drugog svetskog rata, i otvorilo pitanja šta se dešavalo sa srpskim institucijama i kakva je bila njihova pozicija u politici Komunističke partije Hrvatske.

Poslednji panelista na predavanju o Kordunaškom procesu bio je dr Milan Gulić, iz Instituta za savremenu istoriju, koji se bavi istraživanjem srpsko – hrvatskih odnosa. On je svoj doprinos temi dao kroz podsećanje na događaje u Hrvatskoj tokom devedesetih, uz poseban osvrt na ključne elemente konstitutivnosti srpskog naroda i događaje i okolnosti koji su dovele do njegovog otpora tendencijama koje su za cilj imale da Srbi u Hrvatskoj imaju trajno podređen položaj.

Voditelj programa na sinoćnom, veoma posećenom predavanju, bila je Dragana Bokun, delove materijala čitao je glumac Dejan Stojaković, a skup je završen predstavljanjem stotog, jubilarnog broja časopisa „Srpsko kolo“.