02.07.2014
U Domu Vojske otvorena izložba "Srbija u Velikom ratu"
- Današnja izložba jedna od oko 60 manifestacija kojima Ministarstvo odbrane i Vojska Srbije obeležavaju stogodišnjicu od početka Prvog svetskog rata, sa ponosom čuvajući od zaborava dela naših slavnih predaka, rekao je danas državni sekretar u Ministarstvu odbrane Zoran Đorđević, na otvaranju izložbe „Srbija u Velikom ratu" u Velikoj galeriji Doma Vojske Srbije.Prema njegovim rečima arhivska dokumenta, fotografije i muzejski predmeti iz doba Velikog rata na izložbi, podsećaju na uzroke, vinovnike i žrtve tog rata, prateći hronološki najznačajnije događaje koji su odredili smer kasnije istorije.
- Svojim autentičnim značenjem, ova izložba afirmiše činjenice i osvetljava dešavanja tog vremena kako istina zahteva. Pred takvim činjenicama, svaki pokušaj revizije ostaje nem. Danas smo ovde da se poklonimo precima i da pokažemo svetu da nismo zaboravili ko su bili oni, rekao je Đorđević i dodao da je izložba otvorena kako zbog nas, tako i zbog naših predaka kojima je i posvećena.
Na izložbi su govorili i načelnik Uprave za odnose sa javnošću Ministarstva odbrane pukovnik Petar Bošković, direktorka Istorijskog arhiva Požarevac dr Jasmina Nikolić, direktor Vojnog arhiva pukovnik Milorad Sekulović i gradonačelnik Požarevca Miomir Ilić.Pukovnik Bošković je naglasio da izložba iz odgovarajućeg arhivskog i muzeološkog ugla zaokružuje temu koja je i ove godine izuzetno značajna za Ministarstvo odbrane i Vojsku Srbije, ali i za naš narod i istoriju.
- Pripreme za obeležavanje 100 godina od Velikog rata za pripadnike Ministarstva odbrane, Vojske Srbije, Uprave za odnose sa javnošću i Medija centra „Odbrana“ počele su mnogo ranije. Povodom 40 godina od smrti Milunke Savić, naše heroine i najodlikovanije žene Prvog svetskog rata, na ovom istom mestu prošle godine, održana je izložba njenih fotografija, ordenja i dokumenata. Nedavno je organizovana i izložba o legendarnom Topličkom gvozdenom puku. Ministarstvo odbrane i Vojska Srbije pružili su nesebičnu pomoć RTS-u u izradi filma o Milunki Savić, a VFC „Zastava film“ intenzivno radi na snimanju još dva dokumentarna filma sa tematikom Prvog svetskog rata. Kako je u pitanju obeležavanje značajnog datuma naše celokupne, a pre svega vojne istorije, Medija centar „Odbrana“ je čak sedam svojih naslova posvetilo toj temi. Brojni su nastupi Umetničkog ansambla Ministarstva odbrane „Stanislav Binički“, izložbene postavke u Medija centru „Odbrana“ i ostali kulturni događaji posvećeni Prvom svetskom ratu, koji su, kao i današnja izložba, vraćanje duga sadašnjih generacija svojim precima, rekao je pukovnik Bošković.
Prema rečima Jasmine Nikolić, u godini kada se obeležava jubilej otvoren je novi talas interesovanja o temi Prvog svetskog rata.- Grupa autora koja se bavi antropologijom rata, vojnom ili lokalnom istorijom, imala je skromnu nameru da afirmacijom arhivskih dokumenata o Srbiji tokom Prvog svetskog rata još jednom skrene pažnju na pogubni uticaj političke revizije istorije. Ubeđeni da narodi koji znaju istoriju o sebi imaju budućnost, autori su stavili na uvid javnosti kratku istoriju Velikog rata i mesta Srbije i Braničeva u tom svetskom sukobu. Cilj je bio ponuditi jednovremenu priču o ratnim dešavanjima u Srbiji tada, i njihovom odrazu na manju sredinu – Braničevo, podsredstvom vizualizacije ratnih događaja kroz prezentaciju do sada manje poznatih arhivskih fotografija i dokumenata, rekla je direktorka Istorijskog arhiva Požarevac.
Da je pred posetiocima rezultat zajedničkog projekta spomenutih institucija, koji odaje počast srpskoj vojsci za herojske podvige u očuvanju srpske države, rekao je pukovnik Milorad Sekulović. On je dodao da je izložbena postavka prilika da se s vremenskom distancom, neophodnom za istorijsku nauku, sagleda ratno vreme i prodube saznanja o uticaju rata na sve segmente srpskog društva.Gradonačelnik Požarevca naglasio je da današnjom izložbom Istorijski arhiv Požarevac čini još jedan osvrt na prošlo vreme, koje je u životu ljudi ostavilo duboke tragove, i dodao da izložba doprinosi poimanju veličine nacionalne istorije i doprinos žitelja Požarevca koji su život dali za slobodu potomaka.
Otvaranju izložbene postavke prisustvovali su i načelnik Generalštaba Vojske Srbije general Ljubiša Diković, predstavnici Ministarstva odbrane, Vojske Srbije, brojni posetioci i ljubitelji umetnosti.
Postavka je podeljena na 18 tematsko-hronoloških celina sa izabranih 270 arhivskih dokumenata i fotografija koje doprinose boljem razumevanju obrađenih tema i nude nove poglede na Veliki rat 1914-1918. Deo koji se odnosi na Braničevo i severoistočnu Srbiju sadrži iscrpan pregled događaja na veoma značajnom prostoru Kraljevine Srbije, od 1915. do 1918. godine, što je i svojevrsna istorija života pod okupacijom. Izložbu arhivskih dokumenata upotpunjuju muzejski predmeti iz fundusa Vojnog muzeja.Osnovnu strukturu izložbe pratećeg kataloga čine teme početak Svetskog rata i operacije Srpske vojske u 1914. godini, Srbija i njena Vojska u ratnoj 1915. godini, saveznici i Srbija 1914-1916, zatim rehabilitacija i reorganizacija Vojske Kraljevine Srbije na Krfu, savezničke sanitetske misije i lečenje srpske vojske, srpska vojska na Solunskom frontu 1916-1917, kao i poglavlja o heroinama Prvog svetskog rata, dobrovoljcima u srpskoj vojsci i njihovom dolasku na Solunski front, i ostale.
Izložba i katalog delo su grupe autora koji se bave istorijom i antropologijom rata, vojnom ili lokalnom istorijom – Jasmine Živković i Dragane Miloradović iz Istorijskog arhiva Požarevac, Marijane Mraović iz Vojnog arhiva i dr Bojana Dimitrijevića iz Instituta za savremenu istoriju Srbije, kao i saradnika dr Jasmine Nikolić, dr Danila Šarenca, dr Miroljuba Manojlovića, dr Gordana Bojkovića i Nebojše Đokića.
Kustosi Vojnog muzeja Dušanka Maričić, Anđelija Radović, Vuk Obradović i Bojana Ilić odabrali su predmete za muzeološki deo postavke. Ubeđeni da narodi koji znaju istinu o sebi imaju budućnost i time motivisani, autori su stavili na uvid javnosti kratku istoriju Velikog rata i mesta Srbije i Braničeva u tom svetskom sukobu.Izložba će biti otvorena do 26. jula 2014. godine.
FOTO GALERIJA
