08.04.2016

Održana tribina "Prva srpska dobrovoljačka divizija"



U okviru programa obeležavanja godišnjice Prvog svetskog rata u Atrijumu Doma Vojske danas je održana tribina pod nazivom „Prva srpska dobrovoljačka divizija“, koju je organizovalo Udruženje ratnih dobrovoljaca 1912-1918. njihovih potomaka i poštovalaca.

Prisutnima su o Prvoj srpskoj dobrovoljačkoj diviziji govorili predsednik Udruženja ratnih dobrovoljaca dr Vidoje Golubović, prof. dr Nikola Popović, član Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske i pomoćnik pokrajinskog sekretara za kulturno nasleđe i javne zbirke dr Milan Micić.

Govoreći o 100. godišnjici formiranja Prve srpske dobrovoljačke divizije, dr Golubović je istakao da na osnovu dokumenata u koje je imao uvid smatra kako ta divizija zaslužuje da bude deo kulturno-istorijske baštine naše zemlje.

Akademik Popović, koji je jedan od najboljih poznavalaca istorije dobrovoljaca na ovim prostorima, podsetio je prisutne na početke formiranja dobrovoljačkog pokreta, naglasivši da je on u osnovi imao otpor Austrougarskoj.

Iako se, navodi on, dobrovoljački pokret javljao u mnogim zemljama, najveći opseg ostvario je onaj u Rusiji, jer su njegovo jezgro činili austrougarski zarobljenici srpske nacionalnosti, mahom sa teritorija današnje Vojvodine i Bosne, koje su tad bile u sastavu Austrougarske.

Akademik je istakao da je 11.02.1916. formirana Prva dobrovoljačka divizija u ruskom gradu Odesi, a da je na njenom čelu bio pukovnik Stevan Hadžić. Divizija se, prema njegovim rečima, obrela u borbi već 16. aprila u sklopu ruskog korpusa koji je dejstvovao u Dobrudži. Za 36 dana borbe, koliko su bili na prvoj liniji, od 15.988 starešina i vojnika čak 53 procenta je stradalo ili nestalo.

Prema rečima dr Micića učešće srpskih dobrovoljaca u Prvom svetskom ratu neposredno je dotaklo jednu od najvažnijih tema iz istorije srpskog naroda u Prvom svetskom ratu sa područja današnje Vojvodine.

On je podsetio da je Austrougarska objavila rat celom srpskom narodu, pa je svirepost njene vojske u prvim danima sukoba najjače osetio srpski živalj na teritoriji današnje Vojvodine i Bosne. Upravo je to vojnike srpske nacionalnosti, koji su bili u austrougarskoj vojsci, nateralo da se u sukobima s ruskom vojskom predaju i postaju „laki zarobljenici“. Upravo će oni, navodi Micić, biti inicijatori i jezgro dobrovoljačkog pokreta u Rusiji.

Stupanjem u stroj doborvoljaca, podseća on, ti vojnici postali su u očima Austrougara veleizdajnici te im je pretila smrtna kazna, sva imovina im je konfiskovana, a porodica internirana u logore iz kojih se najčešće nikad nije ni vratila.

On je naglasio da su trećinu srpskih dobrovoljaca u Prvoj srpskoj dobrovoljačkoj diviziji koja se borila u Dobrudži činili borci sa prostora Banata, Bačke, Srema, Bosne, Hercegovine, Like, Banije, Korduna i Dalmacije.